Parfum ingrediënten van A tot Z
Wat ruik je zo graag in jouw parfum? Al eens over nagedacht? Hoe kies je jouw parfum? We hebben een lijst opgemaakt van veel voorkomende ingrediënten in parfum. Zo ontdek je meer over de samenstelling van jouw parfum!
Hoe worden ingrediënten omgezet tot geurextracten?
Je hebt super veel plantaardige stoffen die geschikt zijn voor parfums, omdat ze heerlijk ruiken. Denk aan bloemen, harsen, houtsoorten, kruiden, grassoorten en nog veel meer. Het is belangrijk dat deze geurstoffen uit het plantaardig materiaal gehaald worden. Dit kan doormiddel van verschillende chemische processen, zoals verdamping, verhitting of verkoeling. Na dit chemische proces blijft het geur extract over, een olie of een absolu. Alle verschillende geur extracten worden bij elkaar gevoegd, samen met water en alcohol, en voilà!
Topnoten, hartnoten en basisnoten
Ieder parfum bestaat de een zogenaamde 'olfactorische piramide'. Dit houdt in dat een parfum is opgemaakt uit topnoten, hartnoten en basisnoten. De topnoten van het parfum ruik je zodra je het parfum aanbrengt. Het zijn de allereerste geuren die het parfum als het ware openen. Ze zijn ongeveer een half uur ruikbaar op de huid. De hartnoten vormen de kern van het parfum en houden 4 tot 5 uur aan. De basisnoten van het parfum zijn de geurnoten die overblijven op je huid, wanneer de top- en hartnoten zijn vervlogen. Zij houden langdurig aan.
Geurextracten in de piramide
Het verschilt per plantensoort welk chemische proces geschikt is. Door de verschillende chemische processen krijg je verschillende soorten geur extracten met allen een eigen structuur en karakter. Oliën vervliegen sneller en vind je dus meestal terug in topnoten van een parfum, terwijl absolu regelmatig wordt gebruikt voor basisnoten. Topnoten van parfums bestaan vaak uit citrus, groene of aromatische geurnoten. Hartnoten bestaan vaak uit bloemen, kruiden of fruit. De basis van een parfum is meestal opgemaakt uit houtsoorten, amber, musk, vanille of patchoulli, omdat deze het langst ruikbaar zijn.
Aldehyde
Als je een aldehyde puur onder je neus zou houden is het moeilijk te plaatsen wat je ruikt. Je hebt geen referentiekader dat je aan bestaande geuren uit bijvoorbeeld de natuur doen denken. Er bestaan veel verschillende aldehydes met ook uiteenlopende profielen. De meeste hebben een erg sterke geur met een licht vettig waxy karakter met een ijle haast metalige twist. Andere aldehydes kunnen ook een citrus, mandarijnachtige geur of een rozig akkoord verspreiden.
Amber
Een zware, volle, poederachtige, warme geurnoot. Amberolie komt van de Baltische barnsteen.
Ambergris
Een potvisafscheiding met een zoete, houtachtige geur. Meestal synthetisch geproduceerd, omdat de verkoop van barnsteen in veel landen illegaal is.
Ambrette
De olie verkregen uit ambrettezaden - die afkomstig zijn van hibiscus - heeft een muskachtige geur. Gewoonlijk wordt ambrette gebruikt als vervanging voor echte musk.
Amyris
Een wit bloeiende struik of boom gevonden in Haïti en Zuid-Amerika. Vaak gebruikt als een goedkoper alternatief voor sandelhout.
Balsemachtig
Geur eigenschappen die associaties oproepen met wierook, benzoïne, dennenwoud, hars, jeneverbes, terpentine, enzovoort.
Benzoïne
Een balsamico hars van de Styrax-boom. Het is warme, zoete geur en het ruikt ook een beetje naar vanille. Naast deze geur heeft het ook een poederige, melkachtige en kruidige tonen. In de parfumerie gebruik je ook wel het woord balsemachtig om dit te omschrijven.
Bergamot
De pittige olie die tot uitdrukking komt uit de (niet-eetbare) bergamot-sinaasappel, die voornamelijk in Italië wordt verbouwd.
Calone
Een aromatische chemische stof die een "zeebriesje" of een maritieme noot aan geuren toevoegt.
Cashmeran
Een synthetisch aldehyde met een kruidige, amberachtige, muskachtige, bloemige geur. Gebruikt om de fluweelachtige geur of het "gevoel" van kasjmier op te roepen.
Castoreum
Een dierlijke uitscheiding van de bever, gebruikt om een leerachtige geur aan een parfum te geven. Vaak synthetisch gereproduceerd.
Citroen
De schil van de vrucht van deze boom wordt gebruikt om citrusgeur tonen te creëren.
Civet
Musk geproduceerd door een klier van de staart van de Afrikaanse civetkat. Van pure civet wordt gezegd dat het een sterke, onaangename geur heeft, maar in kleine hoeveelheden wordt het vaak gebruikt om diepte en warmte aan een geur toe te voegen.
Cumarine
Een veelgebruikte parfum samenstelling die naar vanille ruikt. Meestal afgeleid van de tonkaboon (zie hieronder), maar ook te vinden in lavendel, sweetgrass en andere planten.
Frangipani
Een geurige tropische bloem, ook bekend als "West-Indische jasmijn."
Fruitig
Fruitige noten zijn zéér populair in de floraal- fruitige categorie van het nieuwe millennium, terwijl perzik en pruim belangrijke componenten waren als basis voor de klassieke parfumeurs, die in veel van de iconische geuren uit de eerste helft van de 20e eeuw zijn gebruikt.
Galbanum
Een gomhars die een groene, plantaardige geur afgeeft. Het ruikt kruidig, groen met een ondertoon van selderij en dennen.
Groen
Met de term "groene noten" verwijzen we naar noten van bladeren en vers gemaaide grassen, die een pikante kwaliteit uitstralen. In deze indeling vinden we een aantal klassieke prikkelende essences, zoals galbanum, dat eigenlijk een hars van een hoge grassoort is met een verkwikkend, doordringend bitter groen geurprofiel.
Guaiac Wood
Hout van een harsachtige Zuid-Amerikaanse boom, waarvan de olie in de parfumerie wordt gebruikt.
Hedione
Een aroma-verbinding met een zacht, stralend jasmijn aroma.
Heliotroop
Bloemen van de familie heliotropium, die een sterke, zoete vanille-achtige geur hebben met ondertonen van amandel.
Houtachtig
Parfumeurs hebben een fantastisch palet van houtachtige elementen om in hun creaties te weven: Warm, mysterieus sandelhout, droger en scherper cederhout, agarhout (ook bekend als Oud), Guaiac hout (pokhout) evenals vetiver en patchouli. Deze laatste twee zijn geen houtsoorten, het zijn respectievelijk wortels en bladeren, maar dat zou je niet denken, vanwege hun intens aardse, houtachtige karakter. De toevoeging van specerijen, fruitige noten of kruiden geeft een draai aan houtachtige geuren. Harsachtige en zwoele exotische soorten gaan meestal gepaard met aromatische en citrusachtige noten. Dus als je van houtachtige parfums houdt, verken dan ook de andere leden van deze familie. Veel heren- , aanzienlijk veel gedeelde-(unisex), maar ook damesgeuren behoren tot de houtachtige familie.
Indool
Een chemische verbinding die bij lage concentraties bloemig ruikt, maar bij hoge concentraties fecaal. Veel gebruikt in parfumerie.
Iso-E-Super
Een chemisch aroma beschreven als een zachte, houtachtige ambernoot met een fluweelachtige sensatie. Gebruikt om parfums volheid te geven. Iso-E-Super wordt onder andere gebruikt in het populaire parfum Molecule 01 van Escentric Molecules.
Jasmijn
Een bloem die veel wordt gebruikt in de parfumerie. Jasmine is een van de duurste parfum bestanddelen ter wereld.
Kokos
Dankzij de geur van kokosnoot kun je elke dag van het jaar terugkeren naar je zomer herinneringen. De exotische geur van kokos zorgt voor een goede stemming en een gevoel van ontspanning. Fijne en boeiende zoete tonen krijgen ook heel snel de aandacht van je omgeving.
Labdanum
Een aromatische gom uit de rockrose-struik. Van de zoete houtachtige geur wordt gezegd dat deze ambergris nabootst (zie hierboven), en kan ook worden gebruikt om een leerachtige noot te geven.
Leer
Stoer en sexy, of juist zacht en soepel: een leer akkoord in een parfum geeft altijd een bijzondere touch. Russische leer, suède, de binnenkant van een lederen tas, een oude Chesterfield: rijke associaties om van te genieten.
Lelietje-van-dalen
Een van de drie meest gebruikte bloemen in de parfumerie. In tegenstelling tot jasmijn en roos, meestal synthetisch geproduceerd.
Lis wortel
Afgeleid van de irisplant. Heeft een bloemig, zwaar en houtachtig aroma. Lis ook wel orris wortel genoemd is zeer zeldzaam.
Monoi
Gardenia (tiare) bloemblaadjes gemacereerd in kokosolie. Soms ook wel Monoï de Tahiti genoemd.
Muskus
Natuurlijke musk komt uit de klieren van het muskushert. Maar de overgrote meerderheid van musk die tegenwoordig in de wereld wordt geproduceerd en verkocht, is synthetisch. Dit is een goede zaak, aangezien musk wordt gevonden in bijna elke mannen parfum en cologne. Natuurlijke musk ook een van de duurste parfum bestanddelen.
Mirre
Een gomhars geproduceerd uit een struik gevonden in Arabië (Arabische landen) en Oost-Afrika. Het wordt gewonnen uit een struik, met de naam Commiphora. Mirre ruikt warm, amberachtig, aromatisch, harsig, balsamisch en sensueel. Soms met een rokerig en stroperig karakter.
Narcissus
De witte bloemen van deze boom worden veelvuldig gebruikt in de Franse parfum productie.
Neroli
Een citrusolie gedistilleerd uit de bloesems van de zoete of bittere sinaasappelboom. De Italiaanse term voor neroli is zagara.
Eikenmos
Afgeleid van een korstmos dat groeit op eiken. Geprezen om zijn aroma, dat eerst zwaar en oosters is, en vervolgens verfijnd en aards wordt wanneer het wordt gedroogd, waardoor het doet denken aan schors, kust en gebladerte.
Opopanax
Een kruid dat groeit in het Midden-Oosten, Noord-Afrika en de Middellandse Zee, ook bekend als zoete mirre. De hars produceert een geur vergelijkbaar met die van balsem of lavendel.
Osmanthus
Een bloeiende boom afkomstig uit China, gewaardeerd om zijn delicate fruitige abrikozenaroma.
Oud (Oudh)
Oudh is een fascinerende houtsoort en wordt gewonnen uit de tropische boom Aquilaria. Omdat de Aquilaria-boom zeldzaam is en het proces van harsvorming en -oogst zo complex is, is Oudh een van de kostbaarste parfumgrondstoffen ter wereld. De meest gebruikte naam is de Arabische naam Oudhof Oud (uitgesproken als 'ud'). In het Nederlands wordt ook de term adelaarshout of agarhout gebruikt.
Ozon
Een moderne, synthetische noot bedoeld om de geur van petrichor of frisse lucht na een onweersbui na te bootsen.
Patchouli
Een bossige/bloemrijke struik oorspronkelijk uit Maleisië en India. Het ruikt houtachtig, naar natte aarde en groene bladeren. Het heeft een donker karakter en geeft parfums diepte en sensualiteit. Patchouli reageert heel sterk op andere ingrediënten. Als je het mengt met bijvoorbeeld vanille krijgt het parfum een oriëntaals karakter, iets warms en romigs.
Roos
Een van de belangrijkste bloem tonen die in de parfumerie wordt gebruikt. Rose is, schokkend, ook een van de duurdere parfums bestanddelen.
Rose de Mai
De traditionele naam gegeven aan Rose Absolute (etherische olie van rozen) geproduceerd door oplosmiddelen en vervolgens alcohol extractie.
Sandelhout
Een olie van de Indiase sandaalboom. Een van de oudste maar ook bekendste parfumingrediënten, vaak gebruikt als basisnoot.
Scharlei
De olie van dit kruid ruikt zoet tot bitter zoet, met nuances van barnsteen, hooi en tabak.
Tonkaboon
Afgeleid van een plant afkomstig uit Brazilië. Het heeft een aroma van vanille, maar met een sterke hint van kaneel, kruidnagel en amandelen. Gebruikt als een goedkoper alternatief voor vanille, hoewel het op zichzelf ook heel populair is geworden.
Tuberoos
Tuberoos is een prachtige bloem die ontzettend sterk en specifiek ruikt. Je houdt er van of niet, het is letterlijk 'love or hate’. In de natuur zie je vaak dat witte bloemen sterk ruiken. Ze kunnen de bijen en vlinders niet aantrekken met hun kleur, des te meer met hun geur! Tuberoos ruikt wulps bloemig, exotisch, gardenia-achtig, weelderig vol, romig, honingachtig, soms groen en kan een dierlijk accent hebben (door de hoge concentratie indool). Theatraal en dramatisch op zijn best!
Vanille
Afgeleid van de zaad Pod van de vanille orchidee. Zeer geurig, populair en duur om te produceren. De meeste vanille in parfums en aroma’s is nu synthetisch en bestaat vaak uit voornamelijk vanilline. De meeste synthetische vanilline wordt gemaakt uit de reststromen van hout/papier productie. In parfums vind je vanille veel in oriëntaalse parfums. Vanille ruikt zoet, balsemachtig, iets kruidig en zacht.
Vetiver
Vetiver is een gedroogde grassoort en ruikt dus naar gras - maar nét iets houtiger. Ook wekt het associaties op van aarde en zout, een soort zilte zee. Een populaire noot vanwege het warme en elegante karakter dat het aan parfums geeft.
Ylang-Ylang
Een Aziatische groenblijvende boom met geurende bloemen, waarvan de olie wordt gebruikt in dure bloemenparfums. Ylang-ylang ruikt bloemig, exotisch, zacht, beetje jasmijn-achtig, lijkt ook iets op de geur van narcis, kruidig en etherisch. In de natuur verspreiden de bloemen met name ‘s nachts een sterkere, betoverende geur, dit om de juiste nachtvlinders te lokken. De bloem is erg goed te combineren in parfums met andere bloemen. Het geeft elegantie, textuur en originaliteit aan een parfum.